Enes b. Mâlik, “Ailesine karşı Rasûlullah’tan daha şefkatli olan bir kimse görmedim.” derdi...

Hz. Peygamber, hayatın her alanında Müslümanlar için rol modeldir. Hz. Peygamber’in ailesine olan iltifatları, onlarla olan ilişkisi ve onlara gösterdiği ilgi Müslümanlar için örneklik teşkil etmektedir. Kuşkusuz aile müessesinin temeli sevgidir.[1] Hz. Peygamber de hanımlarına olan sevgisini gerek davranışıyla gerekse sözlü olarak daima göstermiştir. Hanımlarına isimleriyle hitap ederken sevgi ve nezaket dolu ifadeler kullanmış ve onları yüceltmiştir. Mesela Hz. Âişe’ye, beyazlığını ve güzelliğini ifade eden “Hümeyra” şeklinde hitap etmiştir.[2] Ayrıca o, ailesine karşı oldukça şefkatliydi. Bunu bizzat gözlemleyen Enes b. Mâlik, “Ailesine karşı Rasûlullah’tan daha şefkatli olan bir kimse görmedim.” derdi.[3]

Hz. Peygamber, hanımlarının fikirlerini dinler, görüşlerine değer verir ve onlarla istişarede bulunurdu. Mesela Hudeybiye anlaşmasından sonra Hz. Peygamber ashabına kurbanlarını kesip ihramdan çıkmalarını emretmiş, ancak onlardan hiç kimse harekete geçmemişti. Bunu birkaç kez tekrar etmesine rağmen sonuç değişmemiş, Hz. Peygamber üzgün bir şekilde Ümmü Seleme’nin bulunduğu çadıra girmişti. Durumu hanımına anlattıktan sonra Ümmü Seleme “Sen kurbanının yanına git ve onu kes, onlar sana uyarlar.” diyerek Hz. Peygamber’e yol göstermiştir. Hz. Peygamber hanımının dediklerini yaptıktan sonra sahâbe de hemen harekete geçerek kurbanlarını kesip ihramdan çıkmıştır.[4]

Hz. Peygamber, ev işlerine yardım etmiş, kendi işini kendisinin yapmıştır. Hz. Âişe’ye Rasûlullah’ın evinde ne yaptığı sorulunca kendi ailesinin işinde -yani kendi evinin hizmetinde bulunduğunu, namaz vakti gelince de namaza çıktığını belirtir. Ayrıca Hz. Peygamber’in duvarın sıvası döküldüğünde bunu tamir ettiği, kendi ayakkabısını kendisinin onardığı yine koyunların sağılması gibi işleri de onun yaptığından söz edilir.[5]

Hz. Peygamber, ailesine karşı hiçbir zaman baskıcı ya da zorlayıcı bir tutum sergilememiş, onlara sert davranmamış, aşağılayıcı veya kırıcı sözler sarf etmemiştir. Ayrıca azarlama ya da fiziksel şiddet gibi onur zedeleyici davranışlarda da bulunmamıştır. Hz. Âişe’nin aktardığına göre Rasûlullah, Allah yolunda cihad hariç eliyle ne bir kadına ne de bir hizmetçiye vurmuştur.[6] Hz. Peygamber, ashabından da aileleriyle olan ilişkilerinde aynı hassasiyeti göstermelerini istemiştir. Saîd b. Hakîm’in rivayetine göre dedesi Muâviye el-Kuşeyrî, Rasûlullah’a hanımlara nasıl davranılması gerektiğini sorduğunda, Hz. Peygamber: “Yediklerinizden onlara da yedirin, giydiklerinizden onlara da giydirin, onları incitmeyin ve kötü söz söylemeyin.” buyurmuştur.[7]

Günümüzde aile bağlarının zayıfladığı, bireyler arasındaki sevgi ve saygının giderek azaldığı görülmektedir. Hz. Peygamber’in aile yaşantısı, sevgi, şefkat, anlayış ve saygıya dayalı tutumu ile en güzel örnek olarak karşımızda durmaktadır. Eşleriyle olan nezaket dolu iletişimi, onlara verdiği değer, istişareye açık oluşu ve ev işlerine katılımı, sağlıklı ve huzurlu bir aile yapısının temel taşlarını oluşturmaktadır. Bugün de aile hayatının güçlendirilmesi ve huzurlu, sevgi dolu yuvaların inşa edilebilmesi için Hz. Peygamber’in rehber alınması gerekmektedir.

Kaynakça

Acarlıoğlu, Ahmet. “Hz. Peygamber’in (s.a.s.) Eşleri ile İletişimi Üzerine Bir Değerlendirme”. Kilis 7 Aralık Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/2 (2021), 633-659.

Barlak, Yasemin. “Hz. Peygamber’in Hz. Âişe’nin Kişilik Gelişimine Katkısı”. Akademik Siyer Dergisi 8 (2023), 27-47.

Ebû Dâvûd es-Sicistânî. Sünen-i Ebî Dâvûd. thk. Muhammed Muhyiddîn Abdülhamîd. 4 Cilt. Beyrut: Mektebetü’l-Asriyye, ts.

Kızılkaya Yılmaz, Rahile. “Kendi Ailesinin Bir Ferdi Olarak Allah Resûlü (s.a.v.) ve Günümüz Toplumuna Örnekliği” Uluslararası Mevlid-i Nebi Sempozyumu Peygamberimiz ve Aile. 571-585. Ankara: DİB Yay. 2021.

Müslim, Ebü’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî. el-Câmiʿu’s-saḥîḥ. thk. Muhammed Fuad el-Bâkî. 5 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-ʿArabiyyi, 1412/1991.